Ikastetxeen irekiera eta egungo egoera epidemiologikoa ikusita, familiei gomendio orokor batzuk egin nahi dizkiegu. Gure helburua eskoletan birusa transmititzeko arriskua murriztea eta pandemia barreiatzeari eustea da. Era berean, eskolara itzultzeak eragiten duen antsietatea gutxitzen lagundu nahi diegu gurasoei/legezko tutoreei. Prebentzioa tratamendua baino askoz eraginkorragoa da beti.
NOIZ EZ JOAN ESKOLARA
Familia guztiek argi izan behar dituzten ideiak honako hauek dira:
- COVID-19 diagnostikatutako ikasleak edo beren familia-unitateko kideren batek diagnostikoagaitik koarentena gorde behar dutenak, ez dira eskolara joan behar.
- Sintoma hauetakoren bat badute ere ez dute joan behar:
- Sukarra: >37,5º
- Arnasa hartzeko zailtasuna.
- Hotzeriaren ohiko sintomak, hala nola: eztarriko mina, kongestioa edo sudur-tantak.
- Hotzikarak.
- Giharretako mina.
- Buruko mina.
- Dastamenaren eta usaimenaren zentzua galtzea.
- Goragalea edo gorakoak.
- Beherakoa.
- Nekea.
Arreta hori ez badugu, foku bat sor dezakegu. Gure semea edo alaba beste haur batzuekin egongo da, eta horiek, aldi berean, beraien gurasoekin, aitona-amonekin, eta abar. Edozein zalantza izanez gero, gure osasun-zentrora edo 948-290-290 telefonora dei dezakegu.
GOMENDIO NAGUSIAK
- 6 urtetik aurrera, maskararen nahitaezko erabilera. Garbi eta behar bezala jarrita dagoela egiaztatuz. Ordezko bat edo bi eramatea komeni da.
- Beharrezkoa izango da pediatrarekin hitz egitea gure seme-alabak gaixotasun kronikoren bat badu edo maskara eraman ezin badu.
- Txertaketa-egutegia osorik eta eguneratuta izatea komeni da.
- Hezkuntza-komunitate osoaren arteko segurtasun-distantzia 1,5 metrokoa Egoera desberdinetan mantentzen ikasi behar dute, eta etxean hasi behar da hori lantzen.
- Eskuen ohiko garbiketaren garrantzia Birusaren transmisioa errazten dute.
- Arnas etiketa: eztula egiterakoan ukondoa aho aurrean jarri behar dutela gogoraraztea. Erabili eta botatzeko paperezko zapiak Begiak, ahoa edo sudurra ez ukitzea.
- Eskolara joateko orduan, benetan beharrezkoa dena eraman (bazkaria, liburuak). Beharrezkoa ez diren jostailu, ipuin eta matrialik ez eramatea.
- Eskolara arropa erosoarekin joatea, eskumuturrekoak, eraztunak eta zintzilikarioak erabili gabe. Objektu horietan birusa akantonatuta gera daiteke eta garbitzeko zailak dira.
- Adinekoek edo gaixotasun kronikoak dituztenek, umeek eskolara ez eramatea eta/edo handik ez jasotzea.
- Seme-alabak, edalontziak, botilak, ogitartekoak, jostailuak, boligrafoak eta abar parteka ez ditzaten heztea
- Oso garrantzitsua da eskolara garaiz iristea. Zentroek sarrera mailakatuak prestatu dituzte pilaketak saihesteko.
- Eskolatik etxera iristean, kontu handiz ibili behar da:
- Sarreran zapatak eta motxila kentzea gomendatzen da.
- Betaurrekoak, giltzak, zorro mugikorra eta motxilaren edukia garbitu. Erabili eta botatzeko toallatxo bat erabil daiteke, % 70eko alkoholarekin, edo ura eta xaboia.
- Ezer ez ukitzea eta dutxatzea, arropa aldatzea eta eskolakoa 60º-tik gorako tenperaturan garbitzea. Garbitu ezean, garrantzitsua da ez astintzea, leku egoki batean aireztatzea (esekitokian, adibidez) eta 2-3 egunetan ez berrerabiltzea.
- Janaria etxetik eramaten baduzu, ontzi-garbigailuan garbitu tresnak (tarper, mahai-tresnak, etab.).
- Etxean pertsona kalteberak edo arrisku-taldeetako kideak bizi badira (60 urtetik gorakoak, obesitatea, bihotzeko edo arnas hartzeko gaixotasunak, etab.), kontaktua saihestea, segurtasun-distantzia mantentzea, maskarak erabiltzea, eremu komunetan desinfekzioa maiz egitea eta, ahal bada, bainu desberdinak erabiltzea.
- Gure seme-alabak gela aireztatzera
Osasunerako Hezkuntzak bultza ditzake ikasleak gaixotasunaren prebentzioaren eta kontrolaren sustatzaile izan daitezen etxean, eskolan eta komunitatean, eta birusa kutsatzea nola prebenitu azal diezaiekete beste pertsona batzuei.
Paula Larumbe Oroz
Andres Muñoz Garde Hezkuntza Bereziko Zentro Publikoko erizaina (Iruñea)
Ana Durana Murillo (@DuranaAna)
Torre Monreal Hezkuntza Bereziko Zentro Publikoko erizaina (Tutera)
Iturriak
- Eskolako Erizainen Nazioarteko Aliantza. Eskolako erizaintzako plan estrategikoa, SARS-CoV-2 pandemiak dirauen bitartean ikasgeletara segurtasunez itzultzeko. 2020ko Abuztua.
- Erizaintzako eta Eskolako Osasunaren Espainiako Elkarte Zientifikoa. COVID-19ren aurkako prebentzio-neurriak, jendearentzako arreta. Katalunia; 2020.
- Erizaintzako eta Eskolako Osasunaren Espainiako Elkarte Zientifikoa. Ikastetxeetan eskolak berriz hasteko gomendioen gida (Covid-19). 2020ko Maiatza.
- Bender,L. Eskoletan COVID-19 prebenitzeko eta kontrolatzeko ekintza garrantzitsuen mezua. UNICEF. New York; 202ko Martxoa.
- Osasun Ministerioa. Dokumentu teknikoa. COVID-19 kutsatzeak prebenitzeko higiene-neurriak. Espainiako Gobernua; 2020.
- Komunikazio Gehigarri eta Alternatiboaren Aragoiko ataria. COVID-19- coronabirusaren aurrean jarduteko protokoloen kartelak.
